Khái quát một số kết quả từ đóng góp trên các lĩnh vực của Văn học - Nghệ thuật Ninh Bình sau một nhiệm kỳ hoạt động
Nhà thơ, NSNA NGUYỄN ĐĂNG HÀO
Ủy viên Đoàn Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam
Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật Ninh Bình
Hội Văn học Nghệ thuật Ninh Bình trong nhiệm kỳ qua tiếp tục có bước trưởng thành, đạt được nhiều thành tích mới, chúng ta hết sức vui mừng và ghi nhận những đóng góp to lớn của các hội viên, các chuyên ngành, những đóng góp ấy đã làm nên diện mạo ghi dấu ấn của văn học nghệ thuật Ninh Bình hiện nay.
Về Văn học (bao gồm các chuyên ngành Thơ, Văn, Lý luận Phê bình văn học):
Nhiều cây bút tiếp tục khẳng định được tên tuổi; Nhiều tác phẩm đạt chất lượng cao tạo được sự chú ý của độc giả trên các diễn đàn văn học nghệ thuật khu vực và cả nước, trên các phương tiện thông tin ở địa phương và Trung ương. Ngày càng có nhiều giải thưởng uy tín về văn học được xác lập. Một số tác giả tiêu biểu như: Thơ có: Lâm Xuân Vi, Bình Nguyên, Trần Lâm Bình, Trương Minh Phố, Thanh Thản, Trương Đình Tưởng, Mạc Khải Tuân, Vũ Đức Thanh, Võ Ngột, Tạ Ngọc Hùng, Nguyễn Quang Hảo, Nguyễn Khắc Thiệu, Vũ Thành, Tống Xuân Điển, Vũ Xuân Trường, Trần Quang Hiển, Đặng Diệu Thoa, Tâm An, An Thị Quế, Nguyễn Thị Thu Hà, Hoàng Lợi, Lê Nhuệ Giang, Đặng Ái Thi, Đinh Hữu Niên, Nguyễn Mạnh Cường, Nguyễn Đình Vân, Trần Xuân Trường, Lê Văn Khôi, Trần Anh Thuận, Bùi Thị Nhài, Lê Đình Ba, Bùi Thị Hồng, Hoàn Nguyễn, Nguyễn Thanh Sơn, Cầm Thị Đào, Nguyễn Thị Liên, Nguyễn Quỳnh Anh, Lê Tuấn Nam... Văn có: Đinh Ngọc Lâm, Ninh Đức Hậu, Vũ Thanh Lịch, Phạm Thị Duyên, Ngô Xuân Hành, Nguyễn Hữu Văn, Trần Duy Đới, Phạm Bình, Lê Hữu Chư, Màn Chí Nguyện, Hải Âu, Nguyễn Đăng Trình, Nguyễn Ngọc Kính, Phạm Đức Hoàn, Nguyễn Trọng Sơn, Mai Hồng Quế, Thúy Hoàng, Vũ Nguyệt Khánh Phượng, Nguyễn Thanh Duyên... Lý luận phê bình văn học có: Đỗ Văn Chuyến, Nguyễn Mạnh Quỳnh, Nguyễn Thị Bình, Nguyễn Thị Phương, Bùi Ngọc Minh, Bùi Thị Hằng, Phạm Thị Nga. Nhiều tác giả trong nhiệm kỳ đã xuất bản được từ 3 đến 5 đầu sách; nhiều tác giả đoạt nhiều giải thưởng chuyên ngành văn học ở Trung ương.
Nhiều tập thơ, tập văn xuôi, kịch bản văn học, lý luận phê bình văn học gây dấu ấn trong bạn đọc.
Về Mỹ thuật: Các họa sỹ, nhiệt tình, trách nhiệm, có tinh thần đoàn kết cao, phần lớn được đào tạo cơ bản tại các trường đại học chuyên ngành, có sức vươn. Nhiều tác phẩm, triển lãm cá nhân, nhóm, tập thể liên tục được tổ chức trong tỉnh và Thủ đô Hà Nội, Các tác phẩm tập trung phản ánh sâu sắc chân dung người lao động ở từng vùng quê Ninh Bình trong công cuộc xây dựng và đổi mới, nhiều triển lãm tổ chức phong phú, đa dạng, gây được tiếng vang. Một số tác giả thường xuyên đoạt giải thưởng trong tỉnh, khu vực, toàn quốc. Tiêu biểu trong hoạt động như Nguyễn Phúc Khôi, Đào Công Huân, Đinh Đức Hưng, Phan Dư, Phú Văn, Anh Đức, Kù Kao Khải, Phan Nguyễn, Kim Đức Thạo, Đinh Văn Phương, Bùi Thanh Liêm, Nguyễn Trọng Văn, Phan Vi Diễn, Mai Minh May, Phạm Ngọc Hoan, Vũ Bình, Nguyễn Đình Đàm, Hoàng Dũng, Nguyễn Thị Thu Hà, Lương Văn Trịnh, Phan Văn Hưởng, Đinh Văn Trưởng, Nguyễn Văn Nguyên, Dương Văn Thế, Hoàng Thị Huyền, Hoàng Chinh, Phan Tuấn Ngọc, Ngô Thị Hồng Nhung, Trần Văn Thược, Nguyễn Thị Hường, Đoàn Quang Thường, Nguyễn Văn Túc... Đáng mừng là một số tác giả trẻ sáng tác trong những năm gần đây đã có nhiều bứt phá, chọn hướng đi mới, đạt nhiều giải thưởng cao của khu vực và chuyên ngành, gây được sự chú ý trong toàn giới Mỹ thuật....
Các họa sỹ bộ môn Mỹ thuật: Trọng Văn, Hoàng Chinh, Hoàng Dũng, Đình Đàm và Hoàng Huyền (đứng thứ 5,6,7,8,9 từ trái sang) nhận tặng thưởng
và giấy giới thiệu của Hội Mỹ thuật Việt Nam tham gia xét giải thưởng của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam năm 2019 Ảnh: P.V
Về Nhiếp ảnh: Các nghệ sỹ nhiếp ảnh luôn bám sát cuộc sống ở mọi vùng, miền với nhiều địa danh trong tỉnh và cả nước để sáng tác. Các triển lãm ảnh nghệ thuật thường xuyên được tổ chức với nhiều chủ đề phong phú, sống động và hấp dẫn. Các tác giả tiêu biểu như: Bùi Tuấn Hải, Bùi Duy Tư, Ninh Mạnh Thắng, Vũ Đức Phương, Đoàn Văn Chiến, Dương Duy Khang, Đinh Ngọc Khánh, Phạm Thanh Hải, Bùi Hương Giang, Bình Nguyên (Nguyễn Đăng Hào), Thanh Bình, Lê Công, Đào Minh Tiến, Đặng Thanh Kiều, Phạm Văn Thu, Đồng Tiệp Khắc, Lương Xuân Lâm, Tuấn Phương, Vũ Thế Minh, Bùi Xuân Hỷ, Lệ Thanh, Nguyễn Văn Tuyền, Trần Văn Lũy, Vũ Tự Cuông, Trần Ngọc Minh, Nguyễn Mạnh Linh…Trong số tác giả tiêu biểu có nhiều tác giả liên tục đạt nhiều giải thưởng nhiếp ảnh trong nước, khu vực và quốc tế. Trong những năm gần đây, Bộ môn Nhiếp ảnh của Hội tiếp tục được các tỉnh trong khu vực và nhiều tỉnh thành trong toàn quốc đánh giá cao về những thành công mới. Các hoạt động của nhiếp ảnh Ninh Bình đã góp phần quan trọng để Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chọn Ninh Bình là một điểm trong Đề án Xây dựng, quảng bá thương hiệu Quốc gia “Thành phố Nhiếp ảnh Việt Nam” giai đoạn 2020 – 2030.
Về Âm nhạc: Các hội viên chuyên ngành Âm nhạc được bổ sung nhiều nhạc sỹ mới, có triển vọng, tiếp tục khẳng định và thu hút được sự chú ý của khán giả trong đời sống âm nhạc của tỉnh, khu vực và toàn quốc. Ngày càng có nhiều ca khúc mới viết về quê hương, đất nước tham gia các đợt hội diễn, phát sóng trên các đài địa phương, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam. Tất cả các hội viên Bộ môn đều có tác phẩm được phổ biến trong phong trào ca nhạc chung. Một số nhạc sỹ tiêu biểu trong sáng tác và đạt nhiều giải thưởng của tỉnh, khu vực, toàn quốc như: Mai Công Thắng, Tương Lai, Hà Ân, Lê Đăng Khoa, Ninh Mạnh Thắng, Vũ Xuân, Phạm Tuấn Dũng, Đỗ Mạnh Hùng, Lê Chí Kỳ, Phạm Chí Linh, Nguyễn Ngọc Thuân, Vũ Xuân Hải, Đặng Hiếu Nam, Nguyễn Quỳnh Anh, Quế Anh, Lương Xuân Bằng, Đàm Cảnh Dương, Vũ Thúy Hạnh, Phạm Văn Thắng…
Về Nghiên cứu - Sưu tầm: Các nhà nghiên cứu văn hóa, các tác giả nghiên cứu, sưu tầm của Hội đã tập trung nghiên cứu chuyên sâu nhiều tầng, nhiều vỉa văn hóa, văn học dân gian thuộc nhiều lĩnh vực về lịch sử, truyền thống, lễ hội, phong tục, tập quán của các vùng, miền trong và ngoài tỉnh. Đặc biệt nhiều tác giả đã dầy công nghiên cứu, làm giàu, bổ sung những giá trị về văn hóa và thiên nhiên thuộc khu Di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư, Tràng An, Bái Đính, Tam Cốc, Bích Động góp phần để Quần thể Danh thắng Tràng An - Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới ngày một được tôn vinh. Nhiều tác phẩm, công trình lớn ra đời được khẳng định bằng nhiều giải thưởng chuyên ngành và được công chúng đánh giá cao. Tiêu biểu về giá trị tác phẩm và giải thưởng như Trương Đình Tưởng, Đặng Công Nga, Nguyễn Văn Trò, Mai Đức Hạnh, Đỗ Thị Bảy, Nguyễn Quang Hải, Vũ Văn Lâu, Nguyễn Cao Tấn, Lê Doãn Đàm, Đinh Văn Viễn, Nguyễn Xuân Khang, Nguyễn Thị Kim Cúc, Phạm Thị Nhu... Hầu hết các tác giả đều có đầu sách được xuất bản, nhiều tác giả xuất bản 4, 5 đầu sách trong nhiệm kỳ. Nhiều bản thảo có giá trị được Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam và các nhà xuất bản lớn trực tiếp xuất bản và phát hành rộng rãi trên toàn quốc.
Về Sân khấu (bao gồm: tác giả kịch bản, đạo diễn, diễn viên):
Tác giả: Các tác giả kịch bản sân khấu với nhiệt huyết đam mê và trách nhiệm cao trước cuộc sống, trước tác phẩm, trước công chúng, các trang bản thảo sáng tác đều và chắc, thường xuyên có vở mới được dàn dựng, có tác giả khẳng định được tên tuổi trong nền sân khấu nước nhà. Tiêu biểu: Nhà viết kịch Nguyễn Đăng Thanh, Giải thưởng Nhà nước về VHNT, Nhà viết kịch Ninh Đức Hậu, các tác giả kịch bản Nghệ nhân dân gian Phạm Ngọc Giới, NSƯT Lý Thanh Kha, NSƯT Vũ Thị Lâm Bình, các tác giả Nguyễn Thị Kim Cương, Ngô Lương Thu, Vũ Minh Nguyệt, Bách Bốn, Lê Thị Ngọc Bích, Trần Thị Thúy Ngần đã đoạt nhiều giải thưởng trung ương, khu vực, và của tỉnh về tác phẩm kịch bản. NSƯT Lý Thanh Kha còn tham gia làm phim và đóng phim được nhiều khán giả trong nước yêu mến và đánh giá cao.
Đạo diễn: Đây là lực lượng chủ chốt của phong trào văn hoá văn nghệ chuyên nghiệp và không chuyên đã góp phần quan trọng trong xây dựng đời sống văn hóa từ tỉnh đến cơ sở. Góp phần làm nòng cốt xây dựng phong trào hoạt động văn hóa văn nghệ quần chúng ở cơ sở và phong trào chung của tỉnh. Nhiều anh chị em ở lĩnh vực này đã lao động miệt mài, đam mê, trách nhiệm cao, có nhiều đóng góp vào thành công của những vở diễn, của phong trào văn hóa văn nghệ. Có thể nói tên tuổi của NSƯT Nguyễn Quang Thập, NSƯT Vũ Thị Lâm Bình, Minh Nguyệt, Ngô Lương Thu, Nguyễn Thị Kim Cương, Lê Thị Ngọc Bích, Trần Thị Thúy Ngần, Vũ Minh Hải được nhắc nhiều trong các kỳ Hội diễn về đạo diễn và dàn dựng chương trình từ tỉnh xuống cơ sở. Đạo diễn NSƯT Nguyễn Quang Thập đạo diễn thành công nhiều vở diễn đoạt nhiều giải thưởng chuyên nghiệp. Ngoài ra nhiều đạo diễn là hội viên của Hội đã thường xuyên tham gia giảng dạy các lớp năng khiếu nghệ thuật, góp phần bổ sung những tài năng nghệ thuật trẻ cho tỉnh.
Diễn viên: Đội ngũ diễn viên tâm huyết với nghề nghiệp, hết mình lao động sáng tạo dành nhiều Huy chương Vàng, Bạc, Đồng và giải Xuất sắc ở các kỳ hội diễn của tỉnh, khu vực và Trung ương góp phần cho sự nghiệp phát triển sân khấu tỉnh nhà. Các diễn viên đạt nhiều thành tích xuất sắc, nhiều giải thưởng Trung ương và địa phương tiêu biểu có NSND Mai Thủy, NSƯT Xuân Nghị, NSƯT Huyền Diệu, NSƯT Mai Thế Tưởng, Mai Thị Hòa, Bá Toản, Đỗ Thị Bích Hoà, Phạm Thị Thuỷ, Lý Thu Trà, Nguyễn Thị Ngọc Anh, Đỗ Thị Lý, Lê Anh Tú, nhạc công NSƯT Phạm Quốc Nha, Nguyễn Văn Toán... Các diễn viên trẻ đang kế tục xứng đáng lớp anh chị, góp phần làm nên diện mạo mới của sân khấu Ninh Bình…
Những người làm văn học nghệ thuật có quyền tự hào về những đóng góp của mình. Chặng đường phát triển tiếp theo, tuy có nhiều thuận lợi, nhưng cũng không ít khó khăn cần phải khắc phục, vượt lên. Phấn đấu để có nhiều tác phẩm ra đời thực sự rung động và cuốn hút. Mỗi tác phẩm của văn nghệ sỹ Ninh Bình phải chắt lọc hơn, lắng đọng hơn, sâu sắc hơn tâm thế và tính cách người Ninh Bình trong sự nghiệp xây dựng, đổi mới và phát triển.
N.Đ.H
(Nguồn: TC VNNB 241+242+243)