Nâng cao hiệu quả công bố tác phẩm
ThS. PHẠM THỊ DUYÊN
Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật
Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình
Văn học, nghệ thuật là một bộ phận quan trọng của văn hóa, đồng thời là sức mạnh, vũ khí sắc bén, phương thức độc đáo của công tác tư tưởng trong xây dựng tình cảm, nếp nghĩ, nếp sống mỗi con người.
Báo chí văn nghệ là một bộ phận quan trọng của báo chí cách mạng, luôn đi sát định hướng, phục vụ nhiệm vụ chính trị, góp phần vào công cuộc xây dựng đất nước, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, giữ gìn và phát triển nền văn hóa, văn học, nghệ thuật đậm đà bản sắc dân tộc.
Nhìn từ quy hoạch hệ thống báo chí quốc gia, gần đây là Quyết định số 362/2019 của Thủ tướng Chính phủ sắp xếp lại các cơ quan báo chí theo hướng đảm bảo tinh gọn, phát triển báo chí đi đôi với quản lý tốt, theo hướng cách mạng, chuyên nghiệp, chuyên sâu, hiện đại, chất lượng, hiệu quả đáp ứng nhu cầu thông tin của nhân dân. Hiện nay, nước ta có trên 80 cơ quan báo chí văn nghệ từ trung ương đến địa phương.
Kế hoạch số 128/2019 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, mục tiêu nêu rõ tỉnh Ninh Bình chỉ có 3 cơ quan báo chí: 01 Báo Ninh Bình trực thuộc Tỉnh ủy, 01 Đài Phát thanh và Truyền hình Ninh Bình trực thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, 01 Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình trực thuộc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh.
Trên cơ sở đó, chúng ta vẫn tự hào và tiếp tục khẳng định lại rằng, Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình chính là một cơ quan báo chí thuộc loại hình báo chí văn nghệ đặc thù của tổ chức chính trị - xã hội- nghề nghiệp, hoạt động theo các tiêu chí của Luật Báo chí, Bộ Thông tin Truyền thông cấp phép hoạt động, tỉnh Ninh Bình tạo mọi điều kiện để tạp chí làm tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, nhằm tuyên truyền tốt hơn các hoạt động của tỉnh thông qua tác phẩm văn học nghệ thuật.
Để giá trị bản sắc văn hóa dân tộc và sắc thái văn hóa Ninh Bình thấm sâu vào trong đời sống xã hội, tạp chí luôn chủ động bám sát các quan điểm đường lối của Đảng, của tỉnh để tuyên truyền, phổ biến, phát triển văn học nghệ thuật trong tình hình mới. Tạp chí không ngừng vận động, đổi mới, đáp ứng nhu cầu của độc giả ở từng giai đoạn lịch sử khác nhau.
Tạp chí vẫn cùng lúc thực hiện có hiệu quả các việc là: Vừa thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ tỉnh, tuyên truyền các sáng tác văn học nghệ thuật phục vụ các nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Vừa chọn lọc chất lượng tác phẩm phẩm văn học nghệ thuật tốt nhất, công bố tác phẩm mới nhất của giới văn nghệ sĩ và tác giả trên địa bàn tỉnh Ninh Bình tới nhân dân. Thông tin về các phong trào hoạt động văn học, nghệ thuật của địa phương. Giới thiệu các bài nghiên cứu văn hóa văn nghệ dân gian, các bài lý luận, phê bình nhằm định hướng sáng tạo và thị hiếu thẩm mỹ của công chúng. Đồng thời chú trọng công tác phát hiện, bồi dưỡng, lực lượng sáng tác văn học, nghệ thuật trẻ, trở thành lớp văn nghệ sĩ kế cận giàu tâm huyết với phong trào sáng tạo văn học nghệ thuật, nghiên cứu văn hóa của địa phương, bổ sung vào đội ngũ hội viên của Hội VHNT tỉnh.
“Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, nhận thức rõ về vị trí, vai trò của cán bộ và công tác tổ chức cán bộ trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhiều năm qua Thường trực Hội và Ban Biên tập tạp chí đã không ngừng củng cố hoàn thiện dần đội ngũ cán bộ làm tạp chí, bổ sung kịp thời nhân lực còn thiếu theo hướng tinh gọn, phân công nhiệm vụ cụ thể, phát huy nguồn lực cán bộ ít nhưng hiệu quả. Tạp chí duy trì mời các văn nghệ sĩ để phụ trách biên tập chuyên mục. Đó là những tác giả có nghề, có uy tín thẩm định tác phẩm, có bề dày kinh nghiệm trong tổ chức, khai thác bản thảo, quan tâm đến hiệu quả xã hội từ hoạt động báo chí, công bố tác phẩm VHNT của văn nghệ sĩ đến với mọi tầng lớp nhân dân. Đến nay, tổ chức bộ máy tòa soạn đang dần được kiện toàn, gồm: Chịu trách nhiệm xuất bản, Tổng biên tập, Ban Biên tập, Ban Trị sự, Phòng Văn nghệ điện tử, Phòng Quảng cáo phát hành.
Trong hoạt động xuất bản, với mục tiêu nâng cao hoạt động công bố tác phẩm văn học nghệ thuật của văn nghệ sĩ đến rộng rãi đối tượng bạn đọc trong tỉnh, trong nước và trên mạng Internet, Ban Biên tập tích cực tìm hướng đi mới cho tạp chí bằng tất cả nhiệt huyết của người làm văn nghệ và bản lĩnh của người làm báo. Do vậy, bên cạnh việc duy trì phương pháp truyền thống là xuất bản tạp chí giấy định kỳ 1số/tháng. Ngay từ đầu nhiệm kỳ Đại hội V của Hội, Ban Biên tập tạp chí đã xây dựng đề án xuất bản thêm một ấn phẩm mới của tạp chí trên môi trường điện tử. Được sự chung sức đồng lòng của Thường Trực Hội, Ban Chấp hành Hội, các văn nghệ sĩ gạo cội, ngay sau Hội nghị Thường trực Tỉnh ủy gặp mặt đại biểu văn nghệ sĩ tiêu biểu năm 2018, Thường trực Tỉnh ủy ra Thông báo cho Hội xây dựng Trang thông tin điện tử tổng hợp Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình. Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các ngành có liên quan phối hợp triển khai thực hiện. Sau một thời gian miệt mài xây dựng giao diện, đến tháng 1/2019 Trang thông tin điện tử tổng hợp Văn nghệ Ninh Bình ra mắt bạn đọc, với đầy đủ các chuyên trang, chuyên mục. Trang điện tử đã khắc phục được những hạn chế của Tạp chí in giấy là vừa mở thêm được kênh công bố, quảng bá rộng rãi tác phẩm VHNT của anh chị em văn nghệ sĩ Ninh Bình trên môi trường mạng cho đối tượng độc giả trong nước, nước ngoài truy cập thông tin trên Internet; đồng thời vừa khắc phục được những hạn chế của tạp chí in giấy hiện nay là chỉ thể hiện ở dạng tĩnh, in 2 màu trên tất cả các trang ruột, còn với trang điện tử văn nghệ lại truyền tải được đủ cả 8 loại hình của văn học nghệ thuật trên các phương diện chữ viết, hình ảnh tĩnh, hình ảnh động, audio, video với màu sắc sinh động, hấp dẫn. Bên cạnh đó trang điện tử văn nghệ còn được kết nối với mạng xã hội như Facbook, Fanpage văn nghệ Ninh Bình để lan truyền tác phẩm của anh chị em văn nghệ Ninh Bình nhanh hơn tới các trang mạng xã hội cá nhân của bạn đọc chỉ trong một vài giây sau khi tin bài được đăng tải trên trang văn nghệ Ninh Bình điện tử.
Tiếp đó, tạp chí đã phối hợp với Sở Thông tin Truyền thông tham mưu xây dựng dự thảo phát triển báo chí Ninh Bình đến năm 2025. Và niềm vui nối tiếp niềm vui khi Kế hoạch số 128/2019 của UBND tỉnh về triển khai thực hiện Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình đã nêu giải pháp đối với Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình là: Phát triển Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình với 02 ấn phẩm Tạp chí in và Tạp chí điện tử nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu sáng tác, nghiên cứu, phê bình văn học nghệ thuật trên địa bàn tỉnh. Năm 2020, trang văn nghệ điện tử đã được tỉnh trang bị phương tiện máy móc thiết bị để hoạt động và duy trì tên miền.
Đối với ấn phẩm Tạp chí Văn nghệ in, tòa soạn luôn luôn xác định đây là một ấn phẩm chính của Hội và không ngừng tìm mọi giải pháp để nâng cao chất lượng sáng tác, công bố tác phẩm mới nhất, chất lượng nhất của văn nghệ sĩ Ninh Bình phù hợp với tiêu chí và định hướng của tạp chí để phục vụ bạn đọc trong và ngoài tỉnh. Năm 2017, Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình đã được Cục Thông tin khoa học và Công nghệ quốc gia cấp Mã số chuẩn quốc tế ISSN với dãy số 2525-2658. Khi đã có chỉ số ISSN, thì tạp chí sẽ được quốc tế thừa nhận chính thức và giới thiệu trên quy mô toàn cầu. Về xuất bản: Hình thức luôn được cải tiến. Tạp chí đã chuyển từ in 1 màu lên in 2 màu, giấy đẹp. Khuôn khổ (16x24)cm, kết cấu trang ruột, tít chữ, kiểu chữ, tranh, ảnh, minh hoạ, vi nhét, được trình bày sinh động, tính chuyên nghiệp, sáng tạo trong thiết kế ngày càng cao. Nâng kỳ xuất bản từ 12 số/ năm lên 13 số/ năm. Trong đó số thứ 13 in vào cuối năm để công bố, giới thiệu các tác phẩm văn học nghệ thuật đoạt giải thưởng của hội viên Hội VHNT tỉnh Ninh Bình đạt được trong năm với bạn đọc. Đẩy mạnh biên tập và xuất bản các số tạp chí đặc biệt phục vụ các hoạt động chính trị quan trọng của tỉnh, nâng số trang cố định dày 84 trang ruột in 2 màu, 4 trang bìa in 4 màu, lên độ dày từ 140-200 trang ruột và xuất bản thêm phụ trương tranh ảnh in 8 màu có độ dày từ 8 - 40 trang. Tiêu biểu như số: Chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXI (2015-2020), Chào mừng ngày bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ (2016-2021), Kỷ niệm 25 năm tái lập tỉnh Ninh Bình (1992-2017), Kỷ niệm 25 năm Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình ra số đầu tiên (1993-2018), Kỷ niệm 1050 năm Nhà nước Đại Cồ Việt (968-2018)…
Cùng với các giải pháp đổi mới, phát triển về quy mô, số lượng và chất lượng, tạp chí không ngừng đổi mới về nội dung các chuyên trang, chuyên mục. Hàng năm luôn có những biện pháp, kế hoạch nâng cao chất lượng tin, bài, tranh, ảnh. Chọn chủ đề, chuyên đề tuyên truyền cho từng số tạp chí. Nâng cao chất lượng các chuyên trang, mở rộng một số chuyên mục mới: Bạn đọc với truyện ngắn, Miền lục bát cố đô, Sáng tác trẻ, xây dựng các chuyên mục dài kỳ: 1050 năm Nhà nước Đại Cồ Việt, Sáng tác quảng bá tác phẩm về biên giới biển đảo quê hương…
Quang cảnh buổi giao ban định kỳ của Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình Ảnh: MINH TUYỀN
Để nâng cao chất lượng sáng tác phục vụ cho nhiệm vụ công bố, quảng bá tác phẩm VHNT tới bạn đọc, nhiệm kỳ qua tạp chí luôn hướng đến chọn lọc, đăng tải các tác phẩm có chất lượng tốt hơn. Do tính đặc thù của loại hình báo chí văn nghệ là không có đội ngũ phóng viên như các loại hình báo chí khác mà thay vào đó là đội ngũ cộng tác viên. Cộng tác viên của tạp chí chính là lực lượng văn nghệ sĩ hùng hậu, các nhà nghiên cứu, các phóng viên văn nghệ ở các cơ quan báo chí khác và người yêu văn nghệ, gồm: Hội viên của Hội VHNT tỉnh, cộng tác viên trong tỉnh và văn nghệ sĩ ngoài tỉnh. Đối với cộng tác viên trong tỉnh, đặc biệt lực lượng trẻ có năng khiếu sáng tác. Hằng năm tạp chí phối hợp với Ban Văn học trẻ lập danh sách để Hội mở trại sáng tác bồi dưỡng. Đối với hội viên, tạp chí tham mưu cho Hội định hướng đề tài cho văn nghệ sĩ sáng tác thông qua các hình thức mở trại sáng tác tập trung hoặc tổ chức các chuyến đi thực tế cơ sở. Hằng năm, tạp chí luôn duy trì và mở rộng thêm đội ngũ cộng tác viên mới, củng cố mối quan hệ ấy ngày càng khăng khít bằng tình cảm, uy tín và chế độ đãi ngộ như dùng 2/3 kinh phí hoạt động để trả nhuận bút cao cho các tác giả, vận động tác giả xuống cơ sở viết bút ký, sáng tác thơ truyện, tranh, ảnh, ca khúc theo đơn đặt hàng của tạp chí. Ban Biên tập luôn động viên để các tác giả phải là người có trách nhiệm cao với tác phẩm của mình, cổ vũ những nỗ lực cách tân sáng tạo nghệ thuật mới. Hiện nay Tạp chí đón nhận được khối lượng lớn tác phẩm của cộng tác viên. Trong đó có nhiều tác phẩm có chất lượng. Phạm vi đề tài phong phú, đa dạng.
Nhiệm kỳ qua, Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình sử dụng có hiệu quả quyền lực mềm của 8 loại hình văn học nghệ thuật để tuyên truyền quan điểm chỉ đạo của tỉnh về đường lối văn hóa văn nghệ; luôn giữ vững tôn chỉ mục đích hoạt động; phát huy tốt vai trò là cơ quan ngôn luận của Hội VHNT tỉnh, nói lên tiếng nói của văn nghệ sỹ Ninh Bình đồng hành cùng Đảng bộ, quân và nhân dân trong tỉnh xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh quốc phòng của địa phương. Và luôn thực sự là một cơ quan báo chí văn nghệ, đặc thù phản ánh trung thực đời sống văn học nghệ thuật Ninh Bình, nâng đỡ và công bố tác phẩm mới nhất của văn nghệ sĩ địa phương, góp phần cùng Hội VHNT tỉnh xây dựng nền văn học nghệ thuật Ninh Bình giàu bản sắc.
Qua 5 năm đổi mới và phát triển, tạp chí Văn nghệ Ninh Bình luôn được đón nhận tình cảm lớn của văn nghệ sĩ trong tỉnh và tỉnh ngoài, sự yêu mến, tin tưởng của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, các cấp hội chuyên ngành trung ương, các hội VHNT, báo tạp chí tỉnh bạn. Đặc biệt là sự tin cậy, giao phó của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các Ban, ngành, cơ quan chuyên môn và Cơ quan Chủ quản Hội VHNT tỉnh. Cứ mỗi kỳ kỷ niệm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, tạp chí luôn được đồng chí Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Phạm Quang Ngọc và các đồng chí lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đến tặng hoa chúc mừng, sẻ chia và động viên các thành viên Ban Biên tập Tạp chí Văn nghệ. Đặc biệt, năm 2018, nhân dịp kỷ niệm 94 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, tạp chí Văn nghệ Ninh Bình vinh dự được đồng chí Nguyễn Thị Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh cùng các đồng chí lãnh đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Thông tin Truyền thông, Văn phòng Tỉnh ủy đến tặng hoa chúc mừng Hội VHNT tỉnh, Tạp chí VNNB và anh chị em văn nghệ sĩ với một tình cảm trân quý, thân tình, cởi mở và ấm áp.
Phát huy truyền thống, trong thời gian tới, Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình chủ động, sáng tạo tiếp tục bám sát các văn bản chỉ đạo, định hướng thông tin tuyên truyền của cấp trên; Phát triển Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình với 02 ấn phẩm Tạp chí in và Tạp chí điện tử nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu sáng tác, công bố, quảng bá tác phẩm văn học nghệ thuật, lý luận phê bình, nghiên cứu văn hóa, văn nghệ trên địa bàn tỉnh.
Đẩy mạnh hoạt động của trang thông tin điện tử văn nghệ Ninh Bình, tiến tới xây dựng Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình điện tử theo lộ trình quy hoạch báo chí của tỉnh Ninh Bình đến năm 2025, phù hợp với xu thế phát triển, có kỹ thuật, công nghệ hiện đại, tính tương tác cao, phong phú về nội dung, hỗ trợ đa ngôn ngữ; có khả năng thu hút công chúng, định hướng dư luận xã hội trong các hoạt động văn học, nghệ thuật trên địa bàn tỉnh.
P.T.D
(Nguồn: TC VNNB 241+242+243)