Triển lãm mỹ thuật "Ông Ba Mươi"

LÊ NGUYỆT

Đầu xuân Nhâm Dần 2022 này, người yêu thích Mỹ thuật tỉnh nhà có dịp được xem Triển lãm “Ông Ba Mươi” tổ chức từ ngày 28/1 đến 28/2/2022 tại địa chỉ Ba Ngàn Art, đường Đinh Tiên Hoàng, phường Đông Thành (thành phố Ninh Bình) của hai họa sĩ Kù Kao Khải và Nguyễn Thanh Túc, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam, hội viên Hội VHNT Ninh Bình.

Họa sĩ Kù Kao Khải và Nguyễn Thanh Túc tại Triển lãm 

Triển lãm mỹ thuật Ông Ba Mươi được nhà tổ chức là một đơn vị tư nhân. Hợp tác xã Sinh Dược, với việc đầu tư xây dựng một không gian triển lãm riêng, với ý tưởng biến nơi đây thành một “điểm hẹn” của giới văn nghệ tại Ninh Bình. Triển lãm lần này là một triển lãm chuyên đề được hai họa sĩ lấy cảm hứng từ năm mới Nhâm Dần. Hai họa sĩ đã mang đến triển lãm bộ tranh, tượng, gồm 24 ông hổ với nhiều kiểu dáng, chất liệu, hình thể khác nhau.

Hình tượng hổ qua lăng kính của hai nghệ sĩ khá lạ mắt, có sự cách điệu đáng kể so với hình dung về ông hổ truyền thống trong tư duy của người Việt. Trong khi Kù Kao Khải làm mới mình trong cảm hứng sáng tạo với tranh vẽ thì Nguyễn Thanh Túc tuy trung thành với chất liệu gỗ nhưng lại “dồn nén” tư duy sáng tạo và “bung tỏa” cách tạo hình qua những mảng miếng hình khối lập thể. Ông Hổ qua mô tả của Kù Kao Khải là ông hổ gần gũi với ông hổ trong tín ngưỡng dân gian vừa uy linh, vừa mạnh mẽ. Tác giả Kù Kao Khải từng nhiều lần “phiêu” cùng các con giáp với loạt sáng tạo ngộ nghĩnh: “Cưới chuột”, “Trâu vua”…. Tuy nhiên triển lãm “Ông Ba mươi” dường như là một cuộc chơi khác của cả hai nghệ sĩ Túc và Khải.

Tác phẩm của Họa sĩ Kù Kao Khải trưng bày tại Triển lãm

Điểm nhấn trong bộ sưu tập 12 ông hổ của Kù Kao Khải là bộ “ngũ Hổ” với: hoàng Hổ, xích Hổ, thanh Hổ, hắc Hổ, bạch Hổ. Năm ông Hổ với 5 gam màu chủ đạo: vàng, đỏ, xanh, đen, trắng khắc họa những góc nhìn khác nhau về hình sắc “Ông Ba Mươi”. Theo tác giả Kù Kao Khải: “Hình tượng hổ trong tranh vẽ của anh không chú ý khắc họa vẻ hung dữ, bí hiểm của một loài chúa sơn lâm mà chủ yếu chuyển tải thông điệp về sự mạnh mẽ, phồn sinh, phú túc, gần gũi có nhiều trong tâm thức dân gian. Những ông Hổ có trong bức tranh, tượng thờ ở các đền, miếu với các phạm trù có tính biểu tượng như: Đen - Trắng, Thiện - Ác, Tĩnh - Động, Hiển Lộ - Ẩn Tàng… Qua bức tranh về Hổ, người xem có những “ẩn dụ” về cuộc sống đa dạng muôn màu nhiều chiều kích”.

Bộ tượng của Nguyễn Thanh Túc lại là một góc nhìn khác về hình tượng “Ông Ba Mươi”. Tác giả Nguyễn Thanh Túc cho người xem những trải nghiệm về thị giác về những hình khối, mảng miếng vừa thô mộc lại vừa lạ mắt người xem vẫn có hình dung về hình tượng một ông Hổ song với cảm giác hoàn toàn mang tính ước lệ. Với hai mảng màu chủ đạo Đen - Trắng, hình khối thô giáp tượng ông Ba Mươi của Thanh Túc gợi nhiều lối tạo tác của mỹ thuật nguyên thủy tựa như lối chạm đục các bức tượng linh thú của các nghệ nhân dân gian các dân tộc thiểu số. Bộ tượng của Thanh Túc là một sự bổ sung khác cho bộ tranh 12 ông Hổ của Kù Kao Khải tuy nhiên nó lại có chung một “điểm nhìn” đó là họ đều lấy cảm hứng trong quan niệm dân gian về 12 giáp trong tư duy truyền thống.

Tác phẩm của Họa sĩ Nguyễn Thanh Túc trưng bày tại Triển lãm 

Phát biểu tại triển lãm Nhà thơ, NSNA Nguyễn Đăng Hào, Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật đã trân trọng cảm ơn nhà tài trợ Hợp tác xã Sinh Dược, đã đầu tư xây dựng một không gian triển lãm riêng, với ý tưởng biến nơi đây thành một “điểm hẹn” của giới văn nghệ tại Ninh Bình.  Hy vọng sau triển lãm chuyên đề về “Ông Ba Mươi” sẽ còn có nhiều triển lãm nữa của các nghệ sĩ khác. Hoạt động triển lãm này chính là bước đi tiên phong đáng ghi nhận của một doanh nghiệp “đỡ đầu” cho các hoạt động nghệ thuật của các văn nghệ sĩ tại một địa phương không phải là trung tâm, vốn không có nhiều chất xúc tác cho thị trường sản phẩm mỹ thuật phát triển. Trong xu hướng khuyến khích phát triển kinh tế, du lịch, quảng bá thương hiệu tại Ninh Bình, triển lãm mỹ thuật này là một gợi ý cho nhiều dự án nghệ táo bạo hơn nữa trong tương lai. Chủ tịch Hội VHNT đánh giá cao về nội dung, nghệ thuật của các tác phẩm được trưng bày tại triển lãm, biểu dương và ghi nhận sự nỗ lực không ngừng, tính sáng tạo nghệ thuật cao của hai họa sĩ Kù Kao Khải và Nguyễn Thanh Túc.

L.N